Veri Kurtarma
PROFESYONEL VERİ KURTARMA
Veri kurtarmada otomatik yöntemler ve programlar ile hiç sonuç alınamayan veya kısmi sonuç alınan durumlar, imkânsız olduğu düşünülen durumlar bizim çalışma alanımızın sıradan bir parçasıdır.
1) Verilerim kayıp veya hasar gördü. Ne yapmalı? Ne yapmamalı?
a) Alelacele ve gelişigüzel bir takım işlemler yapmadan önce bu noktada durun ve durum değerlendirmesi yapın. Kayıp verilerinize ait yakın tarihli bir yedeğiniz olup olmadığını belirleyin. Ancak yine dikkat, yedeklerinizi veri kaybı olan ortama yüklemeden önce başka bir bilgisayar üzerinde inceleyin. Kayıp verilerinizin önemini ve telafi durumunu belirleyin. Çünkü veri kurtarma işlemi çoğu durumda zor ve pahalı bir işlemdir. Birinci ve en önemli kural, veri kaybının ya da sorunun oluştuğu bilgisayar üzerinde işlem yapmamaktır. Veri tabanı kontrol, onarım ya da yedek test işlemleri başka bir bilgisayarda yapılmalıdır. Dosya silindi ya da disk bölümü formatlandıysa, olayın olduğu disk çalışan başka bir sisteme ikinci disk olarak takılmalı ve illa otomatik programlar ile taramalar yapılacaksa orada yapılmalıdır. Otomatik programlarla elde edilen dosyalar geri yüklenmeden önce muhakkak başka bir bilgisayar üzerinde test edilmelidir.
b) Eğer hasarlı ortamdaki veriler çok önemli ise şahsi müdahalelerden ve bilgisiz kişilerden uzak durmak çok önemlidir. Veri kurtarma işlemlerinde, konu ile ilgili uzmanlığı olmayan kişi ve firmaların müdahalesi, bir kasaba beyin ameliyatı yaptırmaktan çok da farklı değildir. Neşter sahibi olmak beyin ameliyatı yapmak için yeterli değildir. Ülkemizde nedense herkes ve her bilgisayar firması, veri kurtarma işini yapmaya kalkışabilmektedir. Bu müdahaleler verileri hasar gören kişi ve kurumlar için yıkım veya daha yüksek veri kurtarma maliyetlerine sebep olmaktadır.
c) Hasarlı veya veri kaybı olan ortamı kesinlikle Scandisk, NDD ve benzeri programlar ile tarayıp tamir etmeye çalışmayın.
d) Otomatik veri kurtarma ve onarım programlarından uzak durun. Arka planda neler olup bittiğini bilmiyorsanız asıl felaketin nedeni yapacağınız kurtarma çalışmaları olacaktır. Veri tabanı dosyaları sürekli güncellenen ve büyüyen dosyalar oldukları için kurtarma sürecinde otomatik mantıklar (algoritmalar) genellikle işe yaramamaktadır. Bu tür programlar genellikle çok küçük boyutlu dosyalarda işe yarayabilir. Yapılan genel istatistiklere göre otomatik veri kurtarma programlarının veri tabanı dosyalarında sonuç elde etme ihtimali %5'ten fazla değildir. Otomatik veri kurtarma programları ile kurtarılamayan (kurtarıldığı zannedilip de çalışmayan ya da hiç iz bulunamayan) veri tabanı dosyalarının özel yöntemlerle kurtarılması firmamızın ana çalışma alanıdır.
e) Veri depolama ortamı herhangi bir şekilde hasar görür ve hiç bir işlem yapılmadan direk olarak bir uzman veri kurtarma servisine götürülürse çoğu durumda veri kurtarma başarı oranı 0 olacaktır. Ancak, yapılacak tüm bilinçsiz müdahaleler belki verileri kurtarmayı imkânsız hale getirecektir. Maalesef, veri kurtarma hizmeti almak üzere bize gelen kişi ve kurumların % 75'inden fazlası verilerini ilk sorun ve hasar nedeniyle değil hasar sonrası yapılmış bilgisiz ve bilinçsiz müdahaleler sonrasında gerçekten kaybetmekte veya artmış olan hasar nedeniyle daha yüksek veri kurtarma ücretleri ödemek zorunda kalmaktadırlar.
2) Veri kurtarma süreci nasıl işlemektedir?
Veri kaybı olan ortam ilk aşamada analiz edilir. Ortamın ve verilerin durumu tespit edilir. Analiz raporu, kurtarma süresi ve ücreti bir teklif şeklinde müşteriye sunulur. Teklifin onaylanması durumunda veri kurtarma işlemleri gerçekleştirilir ve kurtarılan veriler müşterinin istediği ortamda teslim edilir. Ücretin ödenmesi ve resmi evrak işlemleri ile süreç tamamlanır. Servisimizde gerçekleştirdiğimiz analiz ve kurtarma çalışmalarımızda gerek veri kaybı olan ortam gerekse mevcut veya kayıp veriler asla ek bir hasar görmez ve ek bir kayıp oluşmaz.
3) Veri kurtarma ücretleri nedir ve nasıl belirlenmektedir?
Yurt dışındaki veri kurtarma firmalarından farklı olarak firmamız hasarlı veya veri kaybı olan veri depolarına ortamlarının ön incelemesi ve arıza tespiti için bir ücret talep etmemektedir. Hasarlı veya veri kaybı olan ortam servisimizde inceledikten sonra,
a) Veri kurtarma işleminin zorluk derecesi,
b) Veri kurtarma işleminin tahmini süresi,
c) Mevcut hasarı gidermek veya verileri kurtarmak için ek bir yazılım geliştirme gereksinimi,
d) Parça ya da malzeme gereksinimi,
e) Verilerin acil olarak istenmesi ve müşterinin öncelik talebi,
ve benzeri değerlendirmeler sonrasında veri kurtarma ücreti belirlenmektedir. Servisimizde belirlenen veri kurtarma ücreti verilerin içerik değeri ile ilgili DEGİLDİR. Bu nedenle analiz işleminde kurtarma işlemi için belirlenen ücret beklentilerinizin çok altında ya da üstünde olabilir. Minimum veri kurtarma ücretimiz 300$'dır. Şu ana kadar yapılan veri kurtarma işlerindeki istatistiksel fiyat yoğunluğu 300$-500$ Aralığındadır. Ancak bu verdiğimiz fiyat bilgilerinin genel bilgi mahiyetinde olduğunu hatırlatmak istiyoruz. Kesin fiyat ancak hasarlı veya veri kaybı olan ortamın detaylı olarak incelenmesi sonrasında ortaya çıkmaktadır. Veri kaybı veya hasarı ile karşılaştığınız her durumda bizimle görüşmenizi ve birikimlerimizden öneri mahiyetinde de olsa faydalanmanızı tavsiye ediyoruz.
4) Veri kurtarma işlemi ne kadar sürmektedir?
Veri kurtarma süresi hasarın durumuna ve verilerin çokluğuna göre değişebilmektedir. Dosya sistemi yapı hasarları genellikle kısa sürmektedir. Formatlanmış disklerden verileri toplamak ve silinmiş dosya gruplarını doğru şekilde elde etmek genellikle daha uzun zaman almaktadır. Fiziksel hasarlarda özellikle veri plakalarındaki kapsamlı hasarlarda işlem genellikle uzun sürmektedir. Eğer gelen hasar türü ile daha önce karşılaşmış ve buna yönelik otomatik veya yarı otomatik bir modül veya özel yazılım geliştirmişsek bu durum da süreyi kısaltmaktadır. Şu ana kadar en uzun sürmüş veri kurtarma işlemimizin süresi 15 gündür. istatistiksel veri kurtarma süresi yoğunluğu 1 saat ile 2 iş günü arasında değişmektedir.
5) Kurtarılan verileri nasıl teslim etmektesiniz?
Kurtarılan verileri genellikle CD/DVD ortamlara kaydederek teslim etmekteyiz. Eğer istenirse yeni bir hard disk ile de verileri teslim etmekteyiz. Elektronik posta eklentisi ve web ftp ise acil durumlarda başvurduğumuz diğer yollardır.
ÇÖZÜM ÜRETTİĞİMİZ MUHTEMEL VERİ KAYBI ŞEKİLLERİ
1. SQL veri tabanı dosyalarının bulunduğu bölümün formatlanması. SQL veri tabanı dosyalarının silinmesi.
2. SQL veri tabanı dosyalarının bulunduğu diskin yeniden bölümlenmesi ve formatlanması.
3. SQL veri tabanı dosyalarının silinmesi.
4. Formatlama ya da yeniden bölümleme-formatlama sonrasında işletim sisteminin yeniden yüklenmesi.
5. Formatlama, yeniden bölümleme-formatlama ve işletim sistemi yükleme Sonrasında yedekten eski SQL veri tabanının geri yüklenmesi.
6. Mevcut SQL veri tabanı üzerinde yeni veri tabanı dosyalarının oluşturulması.
7. SQL veri tabanının bozulması ve attach edilememesi, Log sorunları.
8. Geri yüklemede SQL yedek dosyalarının hata vermesi.
9. SQL veri tabanının bulunduğu diskin yada herhangi veri depolama ortamının fiziksel olarak kısmen yada tamamen erişilemez hale gelmesi.
10."Error 823 : I/O error (torn page, bad page ID, ... ) detected during read at offset 0X000000000026000 in file 'xxx_ Data.MDF." gibi ve benzeri hata mesajları alınması durumunda SQL veri tabanının kurtarılması ve çalışır hale getirilmesi.
Genel hatlarıyla sınıflayarak açıklamaya çalıştığımız veri kaybı şekillerine yönelik geliştirdiğimiz kurtarma ve onarım çözümlerimiz tüm veri tabanı türlerini kapsayacak şekilde esnek bir yapıya sahiptir ve ilk kez karşılaştığımız veri tabanı türlerine bile kısa sürede uyarlanabilmektedir.
VERİ KURTARMA ÇÖZÜMLERİMİZİN KAPSAMI
Veri depolama ortamları ...
1)Hard diskler: MFM, RLL, IDE , SATA, Notebook disk (2.5", 1.8"); SCSI diskler (50-pin, 68-pin, 80-pin Hot-swap, SAS); RAID dizileri (her tabanda), Disk tabanlı harici veri depolama üniteleri (2.5", 3.5", 5.25"); bağımsız veri depolama sunucuları (Storage), NAS, ...
2)Standart ve yüksek kapasiteli disketler.
3)CD ve DVD ortamlar.
4)USB flaş bellekler.
5)Bellek kartları, Dijital Fotoğraf makineleri ve Kameralar.
İşletim Sistemleri ve Dosya Sistemleri...
1)Microsoft işletim sistemleri : DOS, Windows 9X/ME, Windows NT, Windows 2000, Windows XP, Windows 2003 Server, Windows Vista, Windows 2008 Server.
2)Microsoft dosya sistemleri: FAT12, FAT16, FAT32, NTFS, NTFS5.
3)Novell Netware işletim sistemleri ve dosya sistemleri: Tüm versiyonlar, NWFAT 16/32, NWFS.
4)Xenix ve Unix türevleri ve dosya sistemleri: Tüm versiyonlar.
5)Linux türevleri ve dosya sistemleri: Tüm versiyonlar, Ext2FS, Ext3FS, ReiserFS, LVM ve LVM2 mantıksal bölümler, software RAID yapıları,
6)SUN Solaris. UFS, UFS2, ...
7)Macintosh işletim sistemleri ve dosya sistemi: Tüm versiyonlar, HFS, HFS+.
8)TheOS BTOS/CTOS işletim sistemleri ve dosya sistemleri ....
9)Yukarıdaki sınıflamalar giren ya da girmeyen her türlü veri depolama ortamı ve bu ortamlar üzerindeki dosya sistemleri ve veri yapıları servisimizde çözümlenebilmekte, özel veri kurtarma çalışmaları ve sistemler arası veri dönüşüm işlemleri yapılabilmektedir.
Fiziksel hasar tipleri...
1)Sistem tarafından hiç algılanmayan yada yanlış algılanan diskler
2)Disklerde firmware ve özel silindirlerdeki fiziksel erişim yapı tablolarındaki hasarlara bağlı erişim ve algılama sorunları.
3)Bozuk sektörlere bağlı algılama ve okuma sorunları.
4)Disklerde elektronik kart sorunları.
5)Gürültülü çalışan veya belirli tipte periyodik sesler duyulan ve kısmen veya tamamen erişilemeyen diskler.
6)İlgili aygıt tarafından algılanmayan yada kısmen okunamayan disketler, CD/DVD ortamlar, USB bellekler, bellek kartları,
7)RAID sistemlere ait diskler.
Mantıksal hasar tipleri...
1)FDISK yapılmış diskler.
2)Yeniden formatlanmış disk bölümleri.
3)Formatlanmış ve içine sistem kurulmuş veya dosya kopyalanmış disk bölümleri.
4)Silinmiş dosyalar veya iç içe klasör yapıları.
5)Geri dönüşüm kutusuna atılmış ve oradan da kaldırılmış dosya ve klasörler.
6)Virüs veya değişik nedenlerle çökmüş ve erişilemeyen dosya sistemleri.
7)Açılamayan sıkıştırılmış dosyalar (Zip, Rar, tar, tar.gz, ... ) ve özel yapıdaki yedek dosyaları.
8)Sıkıştırılmış ve açılamayan disk bölümleri (Stacker, Dblspace, Drvspace).
9)Üzerine GHOST vb. imaj dosyaları yanlışlıkla açılmış disk bölümleri.
10)Kayıp yada açılamayan Ofis belgeleri (XLS, DOC, PPT, ... ).
11)Kayıp ya da açılamayan e-posta dosyaları (MS Exchange Server [EDB], MS Outlook [PST], Outlook Express [DBX)), IBM Lotus Notes [NSF], .
12)Kayıp yada açılamayan özel yada genel amaçlı veri tabanı dosyaları (Cobol, DBF, Access, Paradox, Interbase, SQL 97-2000-2005-2008, Oracle, DB2, ... ), ...
13)Çökmüş RAID sistemlerdeki yapıların çözümlenmesi, ..
Özel çözümler
1)Türkiye'de yaygın olarak kullanılan muhasebe ve ticari program veri tabanlarının özellikle küme bazlı yoğun dosya parçalanması (cluster based file fragmentation) olmuş durumlarda özel yöntemlerle kurtarılması ve onarımı (LBS, LKS, LKS2, GO, TIGER, UNITY, ETA, NETSIS, MIKRO, MIKROKOM, DATASOFT, VEGA, NETSIM, AKINSOFT, SENTEZ, ZİRVE….).
DiKKAT
Veri kaybında gerek veri kaybı gerekse kurtarma işlemleri ile ilgili doğru bilgi ve doğru muhatap kurtarma sürecinin ilk ve en önemli adımıdır. Yoksa kurtarıcılarınız sıklıkla karşılaşıldığı gibi verilerinizin gerçek yok edicisi olabilir.
Bizi arayın : Veri kurtarma servisimizi arayarak veri kaybınızın durumu ve muhtemel kurtarma seçenekleri hakkında bilgi alın.
Adres: Zirve Yazılım Ltd. Şti.
Sahabiye Mah. Bor Sokak. Soylu İş Mrk. No: 15 Kat:5/501 38010 Kocasinan/KAYSERİ
Tel : 0352 2312536
mehmet@zirvekayseri.com
e-posta adresimize mesaj yazarak ya da,
İletişim sayfamızdaki formu doldurarak, (Açıklama kısmına Firma adı, il-ilçe, Telefon, Ortam tipi, Marka model, Olay açıklamanızı yazarak) bize ulaşabilir ve kısa sürede e-postanıza yanıt alabilirsiniz.
Önemli Hatırlatmalar:
Veri kaybı olan depolama aygıtını servisimize göndermeye karar verdiğinizde dikkat etmeniz gereken konular aşağıda sıralanmıştır.
Kargo ve ücreti : Firmamız analiz ücreti almadığından dolayı paket geliş-gidiş ücretleri ortam sahibine aittir. Firmamız ödemeli olarak gönderilmiş kargo paketlerini kabul etmemektedir. Paket bilinen, tanınan bir kargo şirketi ile gönderilmeli ve gönderi süresi ve şartları ile ilgili bilgiler mutlaka sorulmalıdır. Kargo fişinden kargonun durumu takip edilmelidir. ülkemizin her yerinden kargolar genellikle 1 günde servisimize ulaşmaktadır. Ancak bazı kargolar bu süreyi 1 haftaya kadar uzatabilmektedir. Paketler şehirlerarası otobüsler ile gönderilmemelidir.
Paketleme : Diskler hassas aygıtlardır. Bu nedenle paketlemenin iyi yapılması önemlidir. Tavsiyemiz diskin önce satın alındığında geldiği plastik muhafazasına konulması sonra da uygun bir kutuya yerleştirilmesidir. Kutunun bant ile su geçirmeyecek, toz almayacak şekilde sarılması da önemlidir. Optik ve elektronik (CD/DVD ortamlar, USB bellekler ve bellek kartları) ortamlarda kırılmayı ve bükülmeyi önleyecek bir paketleme yapılması gerekmektedir.
İletişim : Hazırladığınız paketin üzerine size erişmemizi sağlayacak İletişim bilgilerinizi, gönderen kısmına firma, yetkili, telefon, e-posta ve açık adres şeklinde yazıp paketinizi kargo ile aşağıdaki adresimize gönderiniz.
Adres: Zirve Yazılım LTD. ŞTİ.
Sahabiye Mah. Bor Sokak. Soylu İş Mrk. No: 15 Kat:5/501 38010 Kocasinan/KAYSERİ
VD: Gevher Nesibe VN:9980743690
Bölgemizde sık sık yapılan mali denetimlerde ceza almamamız için Göndereceğiniz kargo paketi ile ilgili irsaliye düzenleyiniz. Ünvanımızı ve vergi bilgilerimizi eksiksiz yazınız. İletişim bilgisi ile birlikte Şirket iseniz şirketin resmi ünvanı vergi bilgilerini mutlaka yazın. Şahıs veya Şahıs işletmesi iseniz vergi dairenizi ve TC. kimlik numaranızı yazınız.